Kiedy w okresie transformacji weszły do Polski nowe technologie, był to też moment, gdy pojawiła się konieczność zdobywania wiedzy i umiejętności korzystania z nich. Błędów w stosowaniu materiałów i rozwiązań technicznych było wówczas wiele. Widziałem blachodachówki położone spodnią stroną do góry, paroizolację położoną nad ociepleniem czy okno dachowe z fabryczną klamką na dole, zamontowane tak, że klamka była na górze. W branży pokryć dachowych Braas zawsze był i jest niekwestionowanym liderem w kwestii edukacji i szerzenia wiedzy o poprawności rozwiązań technicznych. Braas wydaje wiele dobrych materiałów merytorycznych, poszukiwanych przez architektów, rzemieślników i handlowców.

W latach dziewięćdziesiątych najlepszym kompendium w tematyce dachów w Polsce był przetłumaczony n a j ęzyk p olski n iemiecki Handbuch Braasa. To połączenie wiedzy o roduktach, o technologii montażu i o budowie przegrody dachowej jako całości. Niemieckie Handbuchy są wznawiane co jakiś czas i nadal są wyjątkową pozycją, a polska edycja z 1997 r. nieustannie zajmuje ważne miejsce na półkach osób pracujących w branży, choć od jej wydania minęło niemal dwadzieścia lat.

Na przestrzeni lat powstał w Braasie profesjonalny dział techniczny, zajmujący się między innymi przekazywaniem wiedzy na temat dachów. W pierwszej kolejności dokładnie przyjrzeliśmy się instrukcjom montażu. Nie wystarczyło nam przetłumaczenie ich z niemieckiego na polski. Analizując ich zawartość, doszliśmy do wniosku, że potrzebna jest zmiana i dostosowanie ich do naszych rodzimych rozwiązań. Rzemieślnicy, bazując na i nstrukcjach n iemieckich, p owoli z dobywali doświadczenie i wypracowywali własne sposoby na wiele detali. Dobre sposoby. Kilka lat temu postanowiliśmy stworzyć nowe instrukcje, zawierające rozwiązania techniczne bazujące już na naszych doświadczeniach. W ten sposób powstał całkowicie nowy materiał zdjęciowy zarówno do instrukcji dachówek ceramicznych, jak i betonowych. Jeśli stwierdziliśmy, że w branży funkcjonują dwa poprawne rozwiązania jakiegoś detalu, to w instrukcji zamieściliśmy oba (np. okap). Jeśli uznaliśmy, że pewne elementy architektoniczne nasi rzemieślnicy robią jeszcze lepiej niż to wynika ze starszych instrukcji, odrzuciliśmy kompromisy i interpretacje – ma być dobrze (komin). Prace nad nowymi, polskimi instrukcjami trwały dwa lata. Wiele rozwiązań dyskutowaliśmy z wyśmienitymi rzemieślnikami. Instrukcje montażu dachówek ceramicznych i betonowych to także ich praca.

Wiele osób pytało nas o nowe, polskie wydanie wspomnianego wcześniej Handbucha, który szybko został przez branżę wchłonięty. Zastanawialiśmy się, jak do tego podejść, skoro materiał zdjęciowy i treści o technologii montażu są już nasze, i do tego nieco zmienione względem pierwowzoru. W takiej sytuacji powstał pomysł na stworzenie absolutnie nowatorskiej pozycji literaturowej na rynku, która miała być naturalnym uzupełnieniem instrukcji montażu. Jakiej? Pomysł był taki: Skoro instrukcje dotyczą technologii montażu dachówek, to stwórzmy pozycję, która będzie traktowała o projektowaniu dachu, ale z punktu widzenia właśnie pokrycia dachowego. Tak powstał katalog „Rozwiązania techniczne – dachy spadziste Braas”, który w tym roku miał już czwarte wydanie, oczywiście rozszerzone o kolejne detale techniczne. „Rozwiązania techniczne, dachy spadziste Braas” to materiał dedykowany dla projektantów i architektów, ale także dla dobrych rzemieślników. Pozycja ta powstała przy współpracy z dr. Przemysławem Markiewiczem z Politechniki Krakowskiej i zawiera między innymi omówienie konstrukcji dachów, wytyczne dotyczące zasad projektowania pokrycia dachowego, zasad wentylacji i doboru warstw wstępnego krycia oraz szereg rysunków pojedynczych detali dachów. Rysunki te dostępne są także na płycie wklejonej w katalog.

Równolegle do prac nad naszymi materiałami technicznymi pracowaliśmy nad szkoleniami. Także tutaj uważnie wsłuchiwaliśmy się w opinie uczestników (rzemieślników, handlowców i architektów), co pomogło nam stopniowo wypracować cały system szkoleń. Odrzuciliśmy łatwiznę, odrzuciliśmy wrzucanie wszystkiego i wszystkich do jednej szuflady, odrzuciliśmy próbę przekonania uczestników, że „to wystarczy”. Odrzuciliśmy to, gdyż nie da się w jeden dzień (lub kilka godzin) przekazać wiedzy (a zwłaszcza umiejętności) na wszystkie tematy związane z zastosowaniem materiałów pokryciowych, projektowaniem przegrody dachowej, czy omówieniem kluczowych detali architektonicznych pod kątem poprawnego ich wykonania. Taka próba jest nieskuteczna, taka próba to zwykła łatwizna i pokazywanie uczestnikom jedynie efektownej piany. Taka próba to także marnowanie czasu uczestników, którzy niewiele z tego wyniosą. Przecież architekta, dekarza i handlowca interesuje nieco inne spojrzenie na dach. Nieprawdaż? Braas poszedł więc inną drogą. Dlatego, po pierwsze, rozdzieliliśmy te grupy zawodowe i dla każdej z nich mamy przygotowane inne szkolenia. Po drugie, najobszerniejsze szkolenia z natury rzeczy muszą dotyczyć rzemieślników, i dlatego dla nich stworzyliśmy kilka rodzajów niezależnych szkoleń o uzupełniających się tematach. Tutaj chciałbym zatrzymać się na chwilę i wymienić je. Otóż dla dekarzy mamy między innymi następujące dwu- lub trzydniowe szkolenia:

– Komin, kosz, okap – zasady prawidłowego wykonania trudnych detali dachu.
– Dachówka karpiówka Opal i układanie karpiówki na stożkach i krzywiznach.
– Dachówka karpiówka Opal na wolim oku. 

Na przestrzeni lat stworzyliśmy cztery ośrodki szkoleniowe z odpowiednim zapleczem: w Gdańsku, Radomiu, Opolu i Zakopanem.

Ale na tym nie poprzestaliśmy. Trzy lata temu stworzyliśmy system certyfikacji dekarzy, chcąc między innymi uhonorować tych najbardziej zaangażowanych w swój rozwój i jakość wykonywanych robót. Certyfikat Braas nie jest zwykłym zaświadczeniem o ukończeniu jakiegoś prostego szkolenia, na którym widnieje napis „certyfikat”. Aby dekarz mógł taki certyfikat Braasa otrzymać, musi spełnić kilka warunków. Otóż w pierwszej kolejności rzemieślnik musi mieć legalnie działającą firmę lub być w takiej zatrudnionym. Kolejnym krokiem jest ukończenie dwóch szkoleń. Pierwszym i obowiązkowym jest szkolenie „Komin, kosz, okap – zasady prawidłowego wykonania trudnych detali dachu”, a drugim szkoleniem może być dowolne szkolenie Braas. Trzecim etapem jest poddanie się weryfikacji i pokazanie dobrze wykonanego dachu przykrytego dachówkami Braas. Doradca techniczny Braas jedzie na budowę i dokładnie się dachowi przygląda. Wchodzi na taki dach i zagląda w okap i w kosze. Przygląda się kominowi i sprawdza, czy wentylacja jest poprawna. Tego etapu dekarze obawiają się najbardziej, a zdarzyło się, że tej próby ktoś nie przeszedł. Po odbyciu szkoleń i pomyślnym przejściu weryfikacji dekarz otrzymuje certyfikat. Czy na zawsze, ktoś spyta? Nie. „Certyfikat” z indywidualnym numerem ma formę papierowego wydruku A4, a jego integralną częścią jest „karta certyfikowanego dekarza” w formie przypominającej kartę kredytową. Dekarz dostaje certyfikat na dwa lata. O jego ważności decyduje wklejony z tyłu „karty certyfikowanego dekarza” hologram z datą. Aby certyfikat przedłużyć na kolejne okresy, rzemieślnik musi wziąć udział w kolejnym szkoleniu technicznym lub poddać weryfikacji kolejny dach. System certyfikacji dekarzy Braas jest jedynym takim systemem szkoleniowym dla rzemieślników w Polsce. Obecnie w kraju jest około dwustu dekarzy mogących pochwalić się takimi certyfikatami.

Pytania, jakie się nam rodziły przy tworzeniu materiałów technicznych i podczas szkoleń, dawały nam do myślenia. Jakie pytania? Na przykład pytania takiego typu: Co będzie jeśli...? A gdyby tak…? Postanowiliśmy sami znaleźć na nie odpowiedzi. Zbudowaliśmy w fabryce w Opolu kilka stanowisk badawczych. Mamy między innymi stanowiska do badania trwałości membran i taśm kalenicowych. Mamy stanowisko do badania wytrzymałości membran i ich odporności na wodę. Mamy w końcu pokaźny dach ze zraszaczami do badań szczelności dachówek. Czy doszliśmy już do końca poszukiwań? Czy wiemy już wszystko? Oczywiście nie. Przyglądamy się temu co zrobiliśmy i szukamy dalej. To proces niemający wyznaczonego końca, to proces ciągłego doskonalenia. Na zakończenie chciałbym przytoczyć wypowiedź pana Fuijo Cho, prezes Toyota Motor Company z 2002 roku: „Dzięki ciągłej poprawie czy może raczej poprawie opartej na działaniu można wznieść się na wyższy poziom umiejętności i wiedzy.” Czego również osobiście wszystkim nam życzę w nowym 2016 roku i zapraszam do współpracy z Braasem.

Mgr inż. Przemysław Spych